Leerplicht

Leerlingen van 5 tot 16 jaar zijn in Nederland leerplichtig.
Dit geldt ook voor kinderen met een andere nationaliteit. En voor kinderen van asielzoekers en vreemdelingen.
De meeste kinderen gaan al naar school als ze 4 jaar zijn. Maar zij vallen dan nog niet onder de leerplicht. De leerplicht begint op de 1e dag van de nieuwe maand nadat het kind 5 is geworden. Vanaf dat moment zijn ouders of verzorgers ook strafbaar als zij hun kind thuis houden.
Jongeren tussen de 16 en 18 jaar die geen startkwalificatie hebben behaald zijn daardoor kwalificatieplichtig.
Een startkwalificatie is (minimaal) een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).
De kwalificatieplicht geldt niet voor jongeren die praktijkonderwijs gevolgd hebben. Of onderwijs hebben gevolgd in de uitstroomprofielen arbeidsmarktgericht of dagbesteding op het voortgezet speciaal onderwijs.

Vrijstelling van de leerplicht

Soms kan een kind vrijstelling krijgen van de leerplicht. Dit gebeurt alleen in uitzonderingsgevallen. Denk aan een begrafenis of een huwelijk. Het kan ook voorkomen dat een kind door lichamelijke of psychische oorzaken geen onderwijs kan volgen.

Toezicht op de leerplicht?

De leerplichtambtenaar houdt toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. Elke gemeente moet in ieder geval 1 leerplichtambtenaar in dienst hebben.
En alle scholen moeten ongeoorloofd verzuim (bijvoorbeeld spijbelen) melden bij het verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Taken leerplichtambtenaar

Leerplichtambtenaren controleren of ouders en jongeren de leerplicht naleven. Een leerplichtambtenaar heeft de volgende taken:

• Ouders en leerlingen informeren
  De leerplichtambtenaar geeft informatie aan leerlingen en ouders over waarom het belangrijk is om naar school te gaan. En geeft informatie over de gevolgen als leerlingen en ouders zich niet houden aan de Leerplichtwet.
• Achterliggende problemen onderzoeken
  De leerplichtambtenaar zoekt samen met de school en ouders naar een oplossing. De leerplichtambtenaar kijkt bijvoorbeeld eerst of er achterliggende problemen of zorgen zijn.
  In dat geval verwijst de leerplichtambtenaar door naar vrijwillige hulpverlening of verplichte hulp. Zoals een wijkteam met verschillende zorgprofessionals.
• Proces-verbaal opmaken
  Verwijtbaarheid is als de ouders niets of niet genoeg doen om het verzuim te stoppen. Bij verwijtbaarheid kan de leerplichtambtenaar een proces-verbaal opmaken tegen de leerling (vanaf 12 jaar) en/of de ouder(s). Dit gebeurt als een leerling lessen blijft missen zonder geldige reden.
  Een proces-verbaal tegen ouders is ook mogelijk als een jongere niet ingeschreven staat op een school.

Leerplicht in andere landen?

België

De Belgische grondwet schrijft dat iedereen recht heeft op onderwijs, met eerbied voor de fundamentele rechten en vrijheden. Om dit leerrecht te garanderen, is er een leerplicht. Het maakt niet uit hoe het kind onderwijs krijgt. De vrijheid van onderwijs is in België van toepassing op de ouders. Overtredingen van de leerplichtwet kunnen nooit door de leerlingen, maar enkel door de ouders begaan worden.

Luxemburg

Op 20 april 1881 werd door de minister van Binnenlandse Zaken de leerplichtswet doorgevoerd die het voor kinderen van 9 tot 12 jaar verplicht stelde om onderwijs te volgen.