Beroepsonderwijs

Beroepsonderwijs is het onderwijs in Nederland dat gericht is op de theoretische en praktische voorbereiding voor de uitoefening van beroepen, waarvoor een beroepskwalificerende opleiding is vereist of dienstig kan zijn. Het beroepsonderwijs bevordert tevens de algemene vorming.
Beroepssecundair onderwijs, meestal afgekort tot bso, is een onderwijsvorm in het secundair onderwijs in Vlaanderen.
Het is een vooral praktische onderwijsvorm, waarin stages en praktijk tot meer dan de helft van het lessenrooster kunnen omvatten. Theoretische vakken dienen hier ter ondersteuning van de praktijk.

Het onderwijs sluit in Nederland aan op het voorbereidend beroepsonderwijs en het algemeen voortgezet onderwijs.

Het onderwijs kent in Nederland verschillende vormen:

• Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo), is een periode van onderwijs na het tweede leerjaar aan scholen voor mavo en vbo, betiteld als ’periode van vmbo’ (vmbo). Dit is een parallel met vwo en havo, waarbij er na het derde leerjaar een periode van ‘voorbereidend hoger onderwijs’ (vho) is.
• het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). De meeste mbo-opleidingen zoals bouw, techniek, zorg, sociale beroepen, economische beroepen worden gegeven op Regionale Opleidingencentra (roc).
• het hoger beroepsonderwijs (hbo). Hbo-opleidingen worden verzorgd door hogescholen. Zij leiden op tot hoger kaderfuncties binnen het bedrijfsleven en de overheid. In tegenstelling tot universiteiten zijn hbo-opleidingen primair gericht op de ontwikkeling van vaardigheden in nauwe aansluiting op de beroepspraktijk, naast de overdracht van vaktheoretische kennis.

Het hbo behoort samen met het wetenschappelijk onderwijs (wo) en de Open Universiteit tot het hoger onderwijs.

Het onderwijs in België kent de volgende vormen:

• Het algemeen onderwijs (ASO) wordt ook wel het overgangsonderwijs genoemd en bereidt leerlingen voor op hogere studies. Het is een opleiding die zich vooral richt op theorie en algemene kennis.
• Het technisch onderwijs (TSO) biedt net als het algemeen secundair onderwijs een theoretische opleiding, maar biedt daarnaast ook keuzevakken die concreter en technischer zijn.
• Het beroepsonderwijs (BSO) laat toe om meteen na de studies een beroep uit te oefenen. Het is sterk op de praktijk gericht. Dit onderwijs biedt een of meerdere aanvullende jaren, de zogenoemde vierde graad.
• Het kunstonderwijs (KSO) is op precies dezelfde manier georganiseerd als het technisch onderwijs. Het enige verschil is dat de keuzevakken over kunst gaan en niet over technische onderwerpen.

Opmerking:

Al deze studierichtingen geven toegang tot hogere studies. Om in het beroepsonderwijs een getuigschrift hoger secundair onderwijs te behalen, moet wel een aanvullend zevende jaar gevolgd worden.

Overheid

In Nederland is het beroepsonderwijs geregeld in de Wet educatie en beroepsonderwijs, de Wet educatie en beroepsonderwijs BES en de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW).