Arbeidsrecht in het onderwijs

Het arbeidsrecht is een bemiddeling tussen werknemers, werkgevers, vakbonden en de overheid.
Het collectief arbeidsrecht heeft betrekking op de verhouding tussen werknemer, werkgever en vakbond.

De voorwaarden in het arbeidsrecht

Het basiskenmerk van het arbeidsrecht in bijna elk land is dat de rechten en plichten van de werknemer en de werkgever worden bemiddeld door middel van een arbeidsovereenkomst tussen de twee.

Belangrijkste onderwerpen

De belangrijkste onderwerpen in het arbeidsrecht zijn:

• wanneer komt een arbeidsovereenkomst tot stand (inclusief het rechtsvermoeden na 3 maanden wekelijkse arbeid of ten minste 20 uur arbeid per maand)
• wanneer is de arbeidsovereenkomst aangegaan voor onbepaalde tijd (de flexwet)
• wanneer geldt een proeftijd
• wat zijn de verplichtingen van werkgever en werknemer (goed werknemer- en werkgeverschap)
• de loonbetalingsverplichtingen van de werkgever
• de loondoorbetalingsverplichtingen gedurende 104 weken tijdens ziekte en de reïntegratieverplichtingen van de werknemer
• verlof
• gelijke behandeling
• hoe eindigt de arbeidsovereenkomst

Andere wetgeving die betrekking heeft op het arbeidsrecht, is bijvoorbeeld de Arbeidsomstandighedenwet, de Arbeidstijdenwet, de Wet melding collectief ontslag, en de Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst.
Toepasselijke EU-regelgeving is met name het EG-verdrag inzake recht van toepassing op verbintenissen uit overeenkomst.
Ook fiscale wetgeving en socialezekerheidswetgeving zijn van invloed op de arbeidsrelatie.

Nederland of België

Het arbeidsrecht regelt in Nederland de verhouding tussen werkgever en werknemer. Dit kan zowel individueel zijn als collectief.

Iedereen die een arbeidsovereenkomst gesloten heeft, heeft te maken met het arbeidsrecht.
Ook daarbuiten kun je te maken krijgen met het arbeidsrecht, bijvoorbeeld wanneer je werkzaam bent als ambtenaar of werkt op basis van een uitzendovereenkomst.

Het arbeidsrecht in België vormt een onderdeel van het sociaal recht en omvat de rechtsregels die betrekking hebben op individuele en collectieve arbeidsverhoudingen.

Het toepassingsgebied van het Belgische arbeidsrecht wordt in beginsel vastgeknoopt aan het bestaan van een arbeidsovereenkomst en behoort tot het burgerlijk recht. Een arbeidsovereenkomst betreft een overeenkomst waarbij een persoon zich ertoe verbindt tegen loon onder gezag arbeid te verrichten voor een andere persoon.

In het onderwijs in Nederland

Sinds 2020 geldt voor álle werknemers in het onderwijs, bijzonder of openbaar, het private recht uit het Burgerlijk Wetboek (BW).
Alle medewerker zijn werkzaam op grond van een arbeidsovereenkomst en een cao waarin al heel veel is geregeld.

Voorheen had het personeel in het openbaar onderwijs te maken met het ambtenarenrecht en gold voor het bijzonder onderwijs het civiele recht.
Door de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) is het arbeidsrecht nu ook van toepassing op instellingen voor openbaar onderwijs, zoals openbare basisscholen en openbare universiteiten.
Ons duale onderwijsbestel is dus een stuk overzichtelijker geworden door het verdwijnen van de meeste rechtspositionele verschillen.