PDD-NOS

De meeste PDD-NOS, of pervasieve ontwikkelingsstoornis – niet anders gespecificeerd, was een van de vijf categorieën van een autismediagnose.

In het verleden werd de diagnose  gesteld als een persoon bepaalde kenmerken van autisme had, maar niet voldeed aan de volledige diagnostische criteria voor aandoeningen zoals een autistische stoornis en het Asperger-syndroom.

Wat is PDD-NOS?

PDD-NOS werd vóór 2013 gediagnosticeerd als een persoon:

• Stoornis in sociale vaardigheden heeft.
• Moeite heeft om met andere mensen om te gaan.
• Problemen met verbale of non-verbale communicatie heeft.
• Stereotiep gedrag, interesses en activiteiten.

Het was een van de vijf diagnoses die zijn opgenomen in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4e editie, tekstrevisie (DSM-4-TR), gepubliceerd in 2000.

De aandoening gold alleen voor mensen die geen van de volgende diagnoses hadden:

• Specifieke pervasieve ontwikkelingsstoornis.
• Schizofrenie
• Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
• Vermijdende persoonlijkheidsstoornis

Het omvatte ook de diagnose van atypisch autisme, die werd gebruikt wanneer de ondersteuningsbehoeften van een persoon niet voldeden aan de volledige criteria voor een diagnose van een autistische stoornis.
Hetzij omdat de kenmerken verschenen of werden gediagnosticeerd op oudere leeftijd, ze waren niet de typische kenmerken van autisme, of beide.

In 2013 heeft de American Psychiatric Association de DSM geüpdatet naar zijn vijfde editie. Met deze wijziging werd de hele categorie ‘pervasieve ontwikkelingsstoornissen’ geëlimineerd en werd de diagnose PDD-NOS niet meer gebruikt.

In plaats daarvan werden deze aandoeningen onder de diagnose autismespectrumstoornis (ASS) geplaatst in de categorie “neuro-ontwikkelingsstoornissen”.

PDD-NOS en het syndroom van Asperger

Eerder verdeelde de DSM-4 autisme in vijf afzonderlijke categorieën. Deze waren:

• Autistische stoornis
• Rett-syndroom
• Het syndroom van Asperger
• Desintegratiestoornis bij kinderen
• PDD-NOS

De diagnose PDD-NOS kan gesteld worden aan iemand met minder ondersteuningsbehoeften die niet aan alle criteria voor de diagnose Asperger voldeed.
Evenzo kan deze diagnose zijn gegeven aan degenen die niet aan alle vereiste diagnostische criteria voor het Rett-syndroom voldeden.
In de DSM-5 zijn deze aandoeningen nu gegroepeerd onder één diagnostisch label: autismespectrumstoornis (ASS).

Wat zijn de kenmerken van PDD-NOS?

Eerder werden mensen gediagnosticeerd met PDD-NOS wanneer ze geen kenmerken vertoonden die consistent waren met andere aandoeningen in de categorie “pervasieve ontwikkelingsstoornis”.

Kenmerken van een pervasieve ontwikkelingsstoornis waren onder meer:

• Problemen met het gebruiken en begrijpen van taal.
• Moeite met omgaan met mensen.
• Ongebruikelijk spelen met speelgoed.
• Problemen met veranderingen in routine.
• Repetitieve bewegingen of gedrag.

In de DSM-5 werden kenmerken van PDD-NOS en andere autismecategorieën gecombineerd.

Sinds 2013 vallen de kenmerken van ASS nu in twee categorieën, waaronder:

• Tekortkomingen in communicatie en interactie.
• Beperkte of repetitieve bewegingen.

Autistische mensen worden beoordeeld op basis van de ernst van deze eigenschappen.
Een de ernst wordt bepaald op basis van het niveau van ondersteuning dat ze in elke categorie nodig hebben.

De categorieën hebben unieke kenmerken:

Ondersteuningsbehoeften voor sociale communicatie en interactie kunnen zaken omvatten als:

• Moeite hebben met het beginnen of onderhouden van een gesprek.
• Beperkt oogcontact maken of helemaal geen oogcontact maken.
• Moeite hebben met het uiten van gevoelens of emoties, of het niet begrijpen van de gevoelens van anderen.
• Non-verbale signalen, zoals gezichtsuitdrukkingen, gebaren of houdingen, niet begrijpen.
• Traag reageren op iemand die hun naam roept of hun aandacht probeert te trekken.

Beperkende of repetitieve gedragsondersteuningsbehoeften kunnen zaken zijn als:

• Zich bezighouden met repetitief gedrag, zoals heen en weer schommelen of het herhalen van specifieke woorden of zinsdelen.
• Een specifieke routine aanhouden en van streek raken als er zelfs maar kleine veranderingen in zijn.
• Meer of minder gevoelig zijn voor zintuiglijke stimulatie, zoals geluiden of licht.
• Een intense, zeer gerichte interesse hebben in specifieke objecten of onderwerpen.
• Specifieke voedselvoorkeuren ontwikkelen of bepaalde voedingsmiddelen weigeren te eten.

Bij het diagnosticeren van ASS beoordelen medische professionals het niveau van ondersteuning dat een persoon nodig heeft voor zijn dagelijks functioneren op een schaal van één tot drie voor elk van de twee categorieën.

Ze moeten ook specificeren of ondersteuningsbehoeften verband houden met:

• Intellectuele verschillen.
• Taalstoornis.
• Een bekende medische of genetische aandoening of omgevingsfactor.
• Een andere neurologische, mentale of gedragsstoornis.
• Katatonie.