Effectieve instructie

Met effectieve instructie bedoelen we dat een leerkracht op een doelmatige manier lesstof aanbied zodat leerlingen het snel opnemen en vlot aan de slag kunnen.
Op die manier gaat er geen leertijd verloren.
Effectief betekent: ‘doelmatig’ en een instructie is ‘een aanwijzing van wat gedaan en hoe gehandeld moet/kan worden’.

Kinderen willen niet onnodig wachten op instructies. Ze willen vooruit met hun werk.
Het geven van een effectieve instructie is voorwaardelijk om goed te kunnen differentiëren in je klas.
Hierdoor maak je het voor jezelf als leerkracht ook mogelijk om meerdere instructies aan groepen kinderen en zelfs individuele kinderen te geven als dat nodig is.

Voorwaarden en aandachtspunten

Er zijn voorwaarden en aandachtspunten gekoppeld aan het geven van een effectieve instructie.
Je moet als leerkracht de leerlijn en (tussen)doelen kennen en de lesstof volledig “in de vingers” hebben.
Het is niet wenselijk wanneer je steeds je methodeboek of handleiding nodig hebt tijdens de instructie; dat gaat ten koste van de ‘focus op de kinderen’.
Bij een effectieve instructie gaat de leerkracht op zoek naar de werkelijke vraag wat de leerling wél begrijpt.

Enkele suggestie om instructies effectiever te maken zijn:

Ga samen op zoek naar antwoorden en maak van de instructie een spel en geen toets.
De vorm van je instructie staat in dienst van de betrokkenheid.

Ga het ‘cognitieve conflict’ aan met de kinderen. Maak er een spel van dat je ze tijdens de instructie niet begrijpt, maar zorg ook dat kinderen zich gaan verbazen.
Laat kinderen uitleggen en probeer ze steeds verkeerd te begrijpen, waardoor ze preciezer moeten gaan formuleren.

Geef instructie zonder het boek. Daarvoor moet je vooraf precies weten waar het in de opdracht om draait. Anders ben je voor je het weet aan het toetsen waar je bij zit. Boek weg en in de kring. Je begint bij wat ze wel weten (voorkennis actualiseren), dan ga je spelen met de inhoud.

Besteed aandacht aan de vragen van kinderen, maar ben ook kritisch als kinderen geen echte vraag hebben.
Ga je interventies intentioneel aan. Betrek kinderen die ‘even moeten wachten’ bij de vraagstelling. Maar ‘werk kinderen niet weg’.