Deep Democracy
Deep Democracy is een methodiek die zich richt op het bewustzijn van stemmen die zowel centraal als marginaal zijn.
Dit soort bewustzijn kan gericht zijn op groepen, organisaties, de eigen innerlijke ervaringen, mensen in conflict, enz.
Zichzelf toestaan om schijnbaar onbelangrijke gebeurtenissen en gevoelens serieus te nemen, kan vaak onverwachte oplossingen opleveren voor zowel groeps- als innerlijke conflicten.
Een korte geschiedenis van Deep Democracy
Het is een psycho-sociaal-politiek paradigma en methodologie.
De term werd in 1988 ontwikkeld door Arny Mindell en verscheen voor het eerst in Leader as Martial Artist (Mindell, 1992).
Mindell, een natuurkundige, had uitgebreid onderzoek gedaan naar en geschreven over hoe bewustzijn de werkelijkheid creëert en hoe we die op verschillende niveaus waarnemen, waardoor verschillende kaders van de werkelijkheid ontstaan.
Eind jaren tachtig begon hij ze te formuleren als een politiek principe dat hij Deep Democracy noemde.
In tegenstelling tot de ‘klassieke’ democratie, die zich richt op de meerderheidsregel, suggereert het dat alle stemmen, bewustzijnstoestanden en kaders van de realiteit belangrijk zijn.
Deep democracy in tien punten.
- Deep Democracy is een methode voor inclusieve besluitvorming en conflicthantering.
- Deze methode werkt met de metafoor van de ijsberg van een groep. De ijsberg heeft drie lagen: het topje is het bewuste van een groep, de onderstroom vormt het onbewuste en daaronder is een laag waar de wijsheid en het potentieel te vinden zijn.
- Het doel van Deep Democracy is de waterlijn te laten dalen door mensen aan te sporen te zeggen wat moet gezegd worden. Dan kunnen we gebruik kunnen maken van de al aanwezige collectieve wijsheid.
- Deep Democracy leert je luisteren naar de nee-stemmen, andere perspectieven, alternatieve ideeën. Ook zij zijn vaak een unieke toegang naar die collectieve wijsheid. Ze dagen de meerderheidsstemmen uit en verbreken de harmonie die soms verblindend kan zijn.
- Vaak kan de waterlijn echter niet zakken omdat er weerstand is in een groep, als mensen niet kunnen zeggen wat er gezegd moet worden. Mensen kunnen ervaren dat ze in autocratische of meerderheidsdemocratische besluitvorming niet gehoord of gezien worden, soms voor langere tijd. Om uiting te geven aan wat zij willen, voelen of denken gebruiken ze sabotagegedrag: ze gaan roddelen, excuses verzinnen, stoppen met communiceren, disruptief gedrag vertonen, staken of soms ook openlijk oorlog voeren of weggaan. In Deep Democracy kijken we naar de weerstandslijn als een diagnostische tool. Waar een groep zich bevindt, geeft ons een indicatie van welke tools we gaan inzetten.
- In Deep Democracy letten we op kantelen en cirkelen in groepen. Een onderwerp of patroon keert minstens driemaal terug en dat wordt vaak gecombineerd met gedrag zoals verveling, geeuwen, hoofd-of maagpijn, mensen die in en uit lopen en geen focus meer. Dan weet je dat je op een kantelpunt zit van iets dat wil gezegd worden.
- Om het mogelijk te maken te zeggen wat gezegd moet worden, maken we het veilig in groepen. We doen dit door een aantal premissen in te brengen zoals ‘niemand heeft het monopolie op de waarheid’ en door met de groep een akkoord te bereiken over wat nodig is om het veilig te maken. Op zo’n moment vertragen we het proces.
- We hanteren in onze begeleiding van groepen tools die makkelijk navolgbaar zijn, die stapsgewijs werken. Zelfs als je niets weet van de onderliggende filosofie en theorie, dan nog gaan ze een effect hebben.
- Om de tools goed toe te passen trainen we begeleiders in de zogenaamde metaskills: het zijn de attitudes waarmee je aan de slag gaat: de neutraliteit, compassie, superluisteren, helderheid en intuïtie zijn er een aantal van.
- Door te werken met Deep Democracy zorg je ervoor dat alle stemmen gehoord worden, dat nee-stemmen of andere geluiden niet de zondebok worden en dat we iedereen aan boord houden.