Cognitivisme

Cognitivisme is een theoretisch raamwerk voor het begrijpen van de geest dat in de jaren vijftig aan geloof won. De beweging was een reactie op het behaviorisme, waarvan cognitivisten zeiden dat het verzuimde cognitie te verklaren. Cognitieve psychologie ontleende zijn naam aan het Latijnse cognoscere, verwijzend naar weten en informatie, dus cognitieve psychologie is een informatieverwerkende psychologie die gedeeltelijk is afgeleid van eerdere tradities van het onderzoeken van gedachten en het oplossen van problemen.

Behavioristen erkenden het bestaan van denken, maar identificeerden het als gedrag. Cognitivisten voerden aan dat de manier waarop mensen denken hun gedrag beïnvloedt en daarom geen gedrag op zich kan zijn. Ze voerden later aan dat denken zo essentieel is voor de psychologie dat de studie van het denken zijn eigen vakgebied zou moeten worden. Cognitivisten veronderstellen echter doorgaans een specifieke vorm van mentale activiteit, van het soort dat wordt bevorderd door computationalisme.

Cognitivisme is meer recent uitgedaagd door postcognitivisme.

Cognitieve ontwikkeling

Het proces van het assimileren en uitbreiden van onze intellectuele horizon wordt cognitieve ontwikkeling genoemd. We hebben een complexe fysiologische structuur die een verscheidenheid aan prikkels uit de omgeving absorbeert. Prikkels zijn hierbij de interacties die in staat zijn om kennis en vaardigheden te produceren. Ouders verwerken kennis informeel thuis, terwijl leraren kennis formeel op school verwerken. Kennis moet met enthousiasme en ijver worden nagestreefd; zo niet, dan wordt leren een last.

Aandacht

Aandacht is het eerste deel van de cognitieve ontwikkeling. Het heeft betrekking op het vermogen van een persoon om zich te concentreren en concentratie vast te houden.[4] Aandacht kan ook zijn hoe gefocust een individu is en zijn volledige concentratie op één ding hebben. Het onderscheidt zich van andere temperamentkenmerken zoals doorzettingsvermogen en afleidbaarheid in die zin dat de laatste de dagelijkse interactie van een individu met de omgeving moduleert. Aandacht daarentegen heeft betrekking op zijn gedrag bij het uitvoeren van specifieke taken.

Leren vindt bijvoorbeeld plaats wanneer de leerling aandacht geeft aan de leraar. Interesse en inspanning hangen nauw samen met aandacht. Aandacht is een actief proces waarbij talrijke prikkels van buitenaf betrokken zijn. De aandacht van een organisme op elk moment omvat drie concentrische cirkels; voorbij bewustzijn, marge en focus. Het is belangrijk op te merken dat individuen een mentale capaciteit hebben; er zijn maar zoveel dingen waar iemand zich tegelijkertijd op kan concentreren.

Proces van leren

De cognitieve theorie legt vooral de nadruk op het verwerven van kennis en groei van de mentale structuur. Cognitieve theorie heeft de neiging zich te concentreren op het conceptualiseren van het leerproces van de student: hoe informatie wordt ontvangen; hoe informatie wordt verwerkt en georganiseerd in een bestaand schema; hoe informatie wordt opgehaald bij het oproepen. Met andere woorden, de cognitieve theorie probeert het proces van kennisverwerving en de daaropvolgende effecten op de mentale structuren in de geest te verklaren. Leren gaat niet over de mechanica van wat een leerling doet, maar eerder over een proces dat afhangt van wat de leerling al weet (bestaande informatie) en zijn methode om nieuwe kennis te verwerven (hoe hij nieuwe informatie integreert in zijn bestaande schema’s).

Kennisverwerving is een activiteit die bestaat uit interne codificatie van mentale structuren in de geest van de student. Inherent aan de theorie moet de student een actieve deelnemer zijn in zijn eigen leerproces. Cognitieve benaderingen richten zich voornamelijk op de mentale activiteiten van de leerling, zoals mentale planning, het stellen van doelen en organisatiestrategieën.
In cognitieve theorieën spelen niet alleen de omgevingsfactoren en instructiecomponenten een belangrijke rol bij het leren. Er zijn aanvullende sleutelelementen zoals leren coderen, transformeren, repeteren en opslaan en ophalen van de informatie. Het leerproces omvat de gedachten, overtuigingen en attitudewaarden van de leerling.

Rol van het geheugen

Het geheugen speelt een cruciale rol in het leerproces. Informatie wordt op een georganiseerde, zinvolle manier in het geheugen opgeslagen. Docent en ontwerpers spelen hier verschillende rollen in het leerproces. Leraren zouden het leren en de organisatie van informatie op een optimale manier faciliteren. Terwijl ontwerpers zogenaamd geavanceerde technieken gebruiken (zoals analogieën en hiërarchische relaties) om leerlingen te helpen nieuwe informatie te verwerven om toe te voegen aan hun voorkennis. Vergeten wordt beschreven als het onvermogen om informatie uit het geheugen op te halen. Geheugenverlies kan een mechanisme zijn dat wordt gebruikt om situationeel irrelevante informatie te verwijderen door de relevantie van nieuw verworven informatie te beoordelen.

Proces van overdracht

Volgens de cognitieve theorie kunnen we zeggen dat overdracht heeft plaatsgevonden als een leerling weet hoe hij kennis in verschillende contexten en omstandigheden moet implementeren.
Begrip bestaat uit kennis – in de vorm van regels, concepten en discriminatie.
Kennis die is opgeslagen in het geheugen is belangrijk, maar het gebruik van dergelijke kennis is ook belangrijk. Voorkennis zal worden gebruikt voor het identificeren van overeenkomsten en verschillen tussen zichzelf en nieuwe informatie.

Theoretische aanpak

Cognitivisme heeft twee belangrijke componenten, een methodologische, de andere theoretisch. Methodologisch heeft het cognitivisme een positivistische benadering en zegt dat psychologie (in principe) volledig kan worden verklaard door het gebruik van de wetenschappelijke methode, er wordt gespeculeerd of dit waar is.
Dit is ook grotendeels een reductionistisch doel, met de overtuiging dat individuele componenten van mentale functie (de ‘cognitieve architectuur’) geïdentificeerd en zinvol begrepen kunnen worden.
De tweede zegt dat cognitie discrete en interne mentale toestanden (representaties of symbolen) bevat die kunnen worden veranderd met behulp van regels of algoritmen.

Cognitivisme werd de dominante kracht in de psychologie aan het einde van de 20e eeuw. Het verving het behaviorisme als het meest populaire paradigma voor het begrijpen van mentale functies. Cognitieve psychologie is geen algemene weerlegging van het behaviorisme, maar eerder een uitbreiding die accepteert dat mentale toestanden bestaan. Dit kwam door de toenemende kritiek tegen het einde van de jaren vijftig op simplistische leermodellen. Een van de meest opvallende punten van kritiek was het argument van Noam Chomsky dat taal niet puur door conditionering kan worden verworven Het moet op zijn minst gedeeltelijk  orden verklaard door het bestaan van interne mentale toestanden.

De belangrijkste kwesties die cognitief psychologen interesseren, zijn de innerlijke mechanismen van het menselijk denken en de kennisprocessen. Cognitieve psychologen hebben geprobeerd enig licht te werpen op de vermeende mentale structuren die in oorzakelijk verband staan met onze fysieke handelingen.