Autonomie – ondersteunend lesgeven

Autonomie-ondersteunend lesgeven verwijst naar een onderwijsbenadering waarbij de nadruk ligt op het stimuleren van de zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen. Het doel is om leerlingen te helpen bij het ontwikkelen van hun zelfsturende vaardigheden, zodat ze actiever betrokken zijn bij hun eigen leerproces.

Bij autonomie-ondersteunend lesgeven moedigen leraren studenten aan om zelf keuzes te maken, zelfstandig problemen op te lossen en hun eigen leerdoelen te stellen. Leraren fungeren eerder als begeleiders en facilitators dan als alleen instructeurs. Ze creëren een omgeving die studenten aanmoedigt om nieuwsgierig te zijn, vragen te stellen en hun eigen interesses te verkennen.

De elementen.

Belangrijke elementen van autonomie-ondersteunend lesgeven kunnen onder meer zijn:

1. Keuzevrijheid. Studenten hebben de mogelijkheid om keuzes te maken binnen het curriculum of bij het uitvoeren van opdrachten.

2. Doelstellingen stellen. Studenten worden aangemoedigd om hun eigen leerdoelen te stellen en na te denken over hoe ze hun leerproces willen benaderen.

3. Feedback. Leraren bieden constructieve feedback en begeleiding in plaats van directe instructies. Dit helpt studenten om zelfevaluatievaardigheden te ontwikkelen.

4. Samenwerking. Het bevorderen van samenwerking tussen studenten moedigt peer-ondersteuning aan en helpt bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden.

Autonomie-ondersteunend lesgeven is gebaseerd op de overtuiging dat wanneer studenten meer controle hebben over hun eigen leerproces, ze gemotiveerder en beter in staat zijn om diepgaand begrip te ontwikkelen. Het draagt bij aan het bevorderen van levenslange leerattitudes en het ontwikkelen van vaardigheden die verder gaan dan puur academische kennis.

Benaderingen

Er zijn verschillende benaderingen en strategieën die leraren kunnen hanteren om autonomie-ondersteunend lesgeven te implementeren. Hier zijn enkele veelvoorkomende aanpakken:

1. Differentiatie: Pas het lesmateriaal, de instructie en de beoordeling aan op basis van de individuele behoeften en niveaus van de studenten. Dit zorgt ervoor dat elke student wordt uitgedaagd op een manier die aansluit bij zijn of haar capaciteiten en interesses.
2. Zelfsturende projecten: Laat studenten betrokken raken bij projectgebaseerd leren waarbij ze hun eigen onderzoeksvragen formuleren, projecten plannen en uitvoeren, en verantwoordelijk zijn voor het presenteren van hun bevindingen. Dit bevordert zelfsturing en eigenaarschap van het leerproces.
3. Gebruik van technologie: Integreer technologische hulpmiddelen en online bronnen om studenten meer controle te geven over hun leren. Dit kan onder meer het gebruik van educatieve apps, online cursussen en interactieve platforms omvatten.
4. Portfolio-beoordeling: Implementeer portfolio-beoordelingen waarbij studenten hun eigen werk selecteren en reflecteren op hun prestaties en groei over een bepaalde periode. Dit stimuleert zelfevaluatie en helpt studenten hun sterke punten en zwakke punten te identificeren.
5. Doelstellingen stellen: Moedig studenten aan om hun eigen leerdoelen te stellen. Dit kan hen helpen om gericht te blijven en verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leertraject. Leerkrachten kunnen vervolgens de voortgang monitoren en ondersteuning bieden indien nodig.
6. Actieve betrokkenheid: Faciliteer actieve participatie van studenten in de les door middel van discussies, groepsactiviteiten en interactieve leermethoden. Dit bevordert een omgeving waarin studenten actief betrokken zijn bij hun eigen leerproces.
7. Reflectieve praktijk: Leraren kunnen regelmatig reflectieve sessies inbouwen in de klas, waarbij studenten de gelegenheid krijgen om te praten over hun ervaringen, wat ze hebben geleerd en hoe ze denken dat ze hun leerproces kunnen verbeteren.

Het combineren van deze benaderingen kan een holistische aanpak bieden voor autonomie-ondersteunend lesgeven, waarbij de nadruk ligt op het ontwikkelen van zelfsturende vaardigheden bij leerlingen.